اکرم امیرى.تکنسین اطاق عمل
این پرسش، پرسشى بنیادین است که براى هر اندیشمند مسلمانى، به گونهاى مطرح است و پاسخ به آن، در گرو کاویدن جنبههاى مختلف آن مىباشد.
در این پرسش سه موضوع؛ خداوند، انسان و شیطان مطرح است که گرچه بعضى از مباحث آنها با هم تداخل دارد، اما در این جا جداگانه به بررسى آنها مىپردازیم.
الف) خداوند
1. هدف خداوند از خلقت انسان، به کمال رساندن اوست؛ یعنى هدف به فعل خداوند مربوط مىشود و نه به فاعل؛ زیرا خداوند خود کامل على الاطلاق است و نمىتوان غایت و هدفى براى ذات او تصوّر کرد.
2. تبلور کمال انسان، معرفت خداوند است و معرفت در گرو عبادت اوست و از این روست که خداوند فرمود: «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ؛ جن و انس را تنها براى عبادت خود آفریدم».1
با عبادت و معرفت آن کامل على الاطلاق(خداوند) است که کمال انسان تحقق مىیابد.
3. انسان عبادتگر را تنها در صورتى مىتوان متحرک به سوى کمال به حساب آورد که خود آگاهانه و با اختیار، این مسیر را انتخاب نموده باشد؛ نه آن که همانند فرشتگان به صورت تکوینى به عبادت بپردازد و قدرت بر عصیان و نافرمانى خداوند نداشته باشد؛ «بَلْ عِبادٌ مُکْرَمُونَ لا یَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ یَعْمَلُونَ»2
خواجه شیراز در این باره چه زیبا سروده است:
جلوهاى کرد رُخش، دید ملک عشق نداشت
غرق در غیرت شد و آتش به سراپرده آدم زد
4. و از این رو خداوند، انسان را موجودى مختار آفرید و انتخاب راه سعادت و شقاوت را در اختیار خودش قرار داد؛ چنان که مىفرماید: «إِنَّا هَدَیْناهُ السَّبِیلَ إِمَّا شاکِراً وَ إِمَّا کَفُوراً؛ ما راه را به انسان نشان دادیم؛ خواه شاکر باشد یا ناسپاس».3
5. و از اینجاست که مسئله امتحان به عنوان یکى از اهداف واسطهاى خلقت انسان مطرح مىشود؛ زیرا امتحان، تبلور اختیار انسان است و جاى تعجب ندارد که در آیات فراوانى از قرآن کریم، مطرح شدن این مسئله را به گونههاى مختلف مشاهده کنیم؛ «إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشاجٍ نَبْتَلِیهِ؛ ما انسان را از نطفهاى اخلاط آفریدیم تا او را بیازماییم4».5
6. برقرارى یک امتحان عادلانه، تنها در صورت قدرت بر انتخاب هر یک از دو طرف - خیر و شر - توسط انسان میسر مىباشد.
خداوند انسان را گل سر سبد مخلوقات خود مىداند و تنها براى خلقت اوست که به خود تبریک گفته است؛ فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِینَ.6
از این رو در جهت انتخاب مسیر کمال و خیر، امکانات فراوانى را در اختیار او گذاشته است که از آن جمله مىتوان به این موارد اشاره کرد:
الف) آفرینش او بر اساس فطرت و گرایش ذاتى به خداوند «فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْها»7 مىباشد.
ب) ورود خداوند به صحنه، براى کمک به هدایت انسان «قُلِ اللَّهُ یَهْدِی لِلْحَقِّ»8 مىباشد.
ج) الهام خوبىها و بدىها به انسان، به منظور گزینش آگاهانه او، «فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها»9.
د) محبوب قرار دادن ایمان به خداوند در نهاد انسانها «حَبَّبَ إِلَیْکُمُ الْإِیمانَ وَ زَیَّنَهُ فِی قُلُوبِکُمْ»10.
ه) یارى رساندن ویژه به مؤمنان در مسیر زندگانى «اءِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا وَ الَّذِینَ آمَنُوا فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا»12و11.
و) گشودن راههاى هدایت به تناسب تلاش انسان «جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ»13.
7. حال با وجود این همه امکانات در جانب خیر، نیاز به وجود نیرویى در جانب شر بود تا مسئله محقق شود؛ نیروهایى وسوسهگر که در مقابل الهامات خداوندى، انسان را به سوى شرّ وسوسه کنند تا انسان در میان دو راهى، خود مسیرى را انتخاب نماید.
از این رو آفرینش چنین نیروهایى در کل نظام هستى به منظور تحقق هدف خداوند از خلقت انسان، ضرورى مىنمود تا امکان تشخیص خیر از شر، زیبا از زشت و خوب از بد وجود داشته باشد.
به ویژه با توجه به آن که خداوند از همان آغاز آفرینش، قصد داشت انسان را به زمین بفرستد؛ چنان که خود قبل از آفرینش انسان، با ملائکه از قرار دادن جانشینى براى خود در زمین، سخن به میان مىآورد «وَ إِذْ قالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَةِ إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَةً».14
و از این جا معلوم مىشود که سکونت در بهشت، از همان آغاز در نظر خداوند، امرى مقطعى و موقت بوده است.
8. با نافرمانى ابلیس و رانده شدن او از درگاه خداوند و سپس تقاضایش براى مهلت داشتن، به منظور اغواى نوع انسانى و نیز با توجه به امکانات فراوانش در به گمراهى کشاندن انسان، خداوند او را بهترین گزینه براى انجام هدف خود دانست و با تقاضایش مبنى بر درخواست مهلت، به صورت اجمالى موافقت کرد تا در مقابل نیروهاى هدایتى الهى، شیطان وسوسهگر انسان به سمت شر باشد و او را قادر بر فریب انسان کرد تا در راستاى هدف خود، مبنى بر امتحان انسان و شناخت مؤمنان از غیرمؤمنان عمل کند. «وَ ما کانَ لَهُ عَلَیْهِمْ مِنْ سُلْطانٍ إِلاَّ لِنَعْلَمَ مَنْ یُؤْمِنُ بِالْآخِرَةِ مِمَّنْ هُوَ مِنْها فِی شَکٍّ».15
ب) انسان
1. انسان موجودى دو بعدى و ترکیبى از جان و تن است که به مقتضاى جان خود که نفخهاى از روح الهى است «نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی»16، میل به سوى کمال و حرکت به سوى هدف آفرینش خود دارد که قرآن را با آیه «یا أَیُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّکَ کادِحٌ إِلى رَبِّکَ کَدْحاً فَمُلاقِیهِ»17؛ اى انسان تو کوشنده به سوى پروردگارت هستى که او را ملاقات خواهى کرد.» بیان کرده است و به مقتضاى تن خود که از خاک و گل آفریده شده است، میل به عالَم پایین و طبیعت مادى دارد؛ مولاى رومى گفته است:
میل جان اندر ترقى و شرف
میل تن، در کسب اسباب و علل
2. از آن چه گذشت، معلوم مىشود که در نهاد انسان، دو نیرو وجود دارد؛ نیرویى که او را به سمت بالا مىکشاند و نیرویى که او را به ورطه سقوط سوق مىدهد که گاهى از آن با تعبیر نفس امّاره (نفس امر کننده به بدى) یاد مىشود؛ قرآن مىفرماید: «إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ ما رَحِمَ رَبِّی».18
3. و این دو نیرو، ذات انسانى را ذاتى مختار قرار مىدهد تا در بین دو گزینه خیر و شر، یکى را انتخاب کند و از این جاست که مىتوان مسئله امتحان را با تحلیل ذات انسانى به خوبى درک کرد.
4. نیروى درونى رهنمون به سوى خیر، از سوى نیروهاى بیرونى با امکانات فراوان حمایت مىشود که در بخش قبلى به حمایتهاى ویژه خداوندى اشاره کردیم و در این جا به ذکر نمونهاى دیگر از این حمایتها که همانا حمایت و کمک ویژه فرشتگان الهى است، اشاره مىکنیم. این نیروها را خداوند به یارى استقامتگران در مسیر الهى مىفرستد؛ همان گونه که مىفرماید: «إِنَّ الَّذِینَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلائِکَةُ».19
5. در مقابل مىبایست نیروى درونى متمایل به شرّ، از سوى نیروى بیرونى حمایت مىشد که همان طور گفته شد، شیطان بهترین گزینه براى این مأموریت تشخیص داده شد.
6. از آن چه گذشت روشن مىشود که گرچه شیطان خود موجودى شر است، اما وجود آن در کلّ نظام هستى، امرى خیر محسوب مىشود؛ زیرا اوست که باعث رسیدن انسان به کمال، در کشاکش جدال درونى او میان حق و باطل مىشود.
ج) شیطان
1. شیطان که توصیف گر هر موجود متمرّدى است، تبلور اولیهاش در ابلیس بود که به تصریح خداوند، از جنیان به شمار مىرفت. «کانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ».20
2. جنّ همانند انسان، موجودى مختار است که هدف از آفرینش او، چون انسان، رسیدن به کمال از راه معرفت و عبادت مىباشد «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ».21
3. ابلیس با اختیار خود مدت طولانى به عبادت خداوند پرداخت تا جایى که خداوند او را در میان فرشتگان خود قرار داد.
حضرت على(ع) این مدت را شش هزار سال مىداند که معلوم نیست آیا از سالهاى دنیوى است یا اخروى.22
که هر روز آن، برابر با هزار سال دنیوى است «فِی یَوْمٍ کانَ مِقْدارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ».23
4. شیطان با اختیار خود و به دنبال قیاسى باطل که خداوند او را از آتش آفریده و انسان را از گل و آتش برتر از گل است و من برتر از اویم «قالَ أَنَا خَیْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنِی مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طِینٍ».24 تکبر ورزید و از فرمان خدا براى سجده بر آدم، سرپیچى کرد که این فرمان، خود نوعى امتحان براى این موجود مختار بود و با اختیار مسیر شرّ، این موجود به ظاهر آسمانى، به ورطه سقوط کشانیده شد و از درگاه قدس الهى و همراهى با فرشتگان به پایین رانده شد تا به همگان نشان داده شود که لازمه اختیار آن است که مختار همیشه در حالت بیم و امید به سر برد و هیچ گاه از خود مطمئن نباشد و همیشه از ذات الهى استمداد کند.
5. خداوند عادل است و ذرهاى ظلم روا نمىدارد و اجر عمل هر کس را حتى زیادتر از آن چه که استحقاقش را دارد، مىدهد. ابلیس نافرمانى کرد و از در مقابله با خداوند در آمد و واضح است که چنین موجودى نمىتواند در بهشت جاى گیرد؛ اما از سوى دیگر او مقدار زیادى عبادت کرد و خداوند به مقتضاى عدلش، باید پاداشى براى آن در نظر گیرد. و این پاداش طبیعتاً پاداشى دنیوى است و چه عادلانه است که این پاداش، خواسته خود شیطان باشد که در راستاى بهرهگیرى او در رسیدن به هدفش - که همانا اغوا و فریب نوع آدم است - مورد نیاز او مىباشد. درخواست باقى ماندن و طلب امکاناتى براى به گمراهى کشاندن انسانها نیز از خواستههاى او بود که در روایات به آن اشاره شده است.25
6. با اجابت خواستههاى شیطان از سوى خداوند بود که او تهدیدهاى خود را بیان کرد و سخن از فریب نوع آدم و نشستن بر سر راه مستقیم خداوندى و کشاندن انسانها به بیراهه از راه وعده و فریب و آرزوهاى طولانى و... را داد26 و خداوند در مقابل تهدید کرد که جهنم را از پیروان او پر خواهد کرد. «لَمَنْ تَبِعَکَ مِنْهُمْ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنْکُمْ أَجْمَعِینَ»27 و از شیطان خواست تاهر چه در توان دارد، به کار گیرد تا بندگان خالص خداوند از ناخالصان شناخته شوند «وَ اسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِکَ وَ أَجْلِبْ عَلَیْهِمْ بِخَیْلِکَ وَ رَجِلِکَ وَ شارِکْهُمْ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ وَ عِدْهُمْ28؛ و لغزش ده هر کس را که توانى با آوازت و فریاد زدن برایشان با سواران و پیادگانت و در مالها و فرزندان آنها شریک شو و به آنها وعده بده».
7. در پایان توجه به دو نکته لازم است. اول آن که شیطان تنها قدرت فریب کسانى را دارد که خود با اختیار ولایت او را بپذیرند و در تحت سرپرستى او درآیند. «کُتِبَ عَلَیْهِ أَنَّهُ مَنْ تَوَلاَّهُ فَأَنَّهُ یُضِلُّهُ وَ یَهْدِیهِ إِلى عَذابِ السَّعِیرِ»29 و «إِنَّما سُلْطانُهُ عَلَى الَّذِینَ یَتَوَلَّوْنَهُ وَ الَّذِینَ هُمْ بِهِ مُشْرِکُونَ»30 و به گفته خود، بر بندگان مخلص خداوند، هیچ تسلطى ندارد «إِلاَّ عِبادَکَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِینَ».31
خداوند نیز در آیات متعدد این سخن را تأیید کرد و بندگان خاص خود را از شمول وسوسههاى شیطانى به دور دانسته است «انّ عِبادى لَیْسَ لَکَ عَلَیْهِمْ سُلْطانٌ»32 زیرا این بندگان با اختیار خود، مسیر الهى را انتخاب نمودند و با اتکا به وعدههاى الهى، خود را از وساوس و فریبها و وعدههاى شیطانى به دور نگه داشتهاند.
نکته دوم: شیطان هیچ گونه تسلط تکوینى بر انسان ندارد؛ زیرا موجودى هم عرض انسان است و خداوند نیز به او قدرت تسلط تکوینى نداده است و طبق آیات قرآنى، قدرت او تنها در محدوده وسوسه است که آن را از راههایى همچون وعدههاى دروغین و وسوسه براى کشاندن انسان به فحشا «الشَّیْطانُ یَعِدُکُمُ الْفَقْرَ وَ یَأْمُرُکُمْ بِالْفَحْشاءِ»33 و زینت دادن کارهاى زشت «لَأُزَیِّنَنَّ لَهُمْ فِی الْأَرْضِ»34؛ انجام مىدهد.
جالب آن است که پس از آن که انسان با وعدههاى او فریب خورد، شیطان از او بیزارى جسته او را به جاى خود رها مىکند «کَمَثَلِ الشَّیْطانِ إِذْ قالَ لِلْإِنْسانِ اکْفُرْ فَلَمَّا کَفَرَ قالَ إِنِّی بَرِیءٌ مِنْکَ»35.
مسئله جالبتر این که در روز قیامت که پیروان شیطان او را به سبب فریب خود مورد ملامت قرار مىدهند، او به صراحت اعلام مىدارد که تنها کار من وعدههاى خلاف واقع بود که شما آن را باور کردید و به وعدههاى الهى اطمینان نکردید؛ بنابراین شما حق ملامت مرا ندارید و باید خود را ملامت کنید و در اینجا نه من مىتوانم فریادرس شما باشم و نه شما مىتوانید کمکى به من مىکنید. «وَ قالَ الشَّیْطانُ لَمَّا قُضِیَ الْأَمْرُ إِنَّ اللَّهَ وَعَدَکُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَ وَعَدْتُکُمْ فَأَخْلَفْتُکُمْ وَ ما کانَ لِی عَلَیْکُمْ مِنْ سُلْطانٍ إِلاَّ أَنْ دَعَوْتُکُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِی فَلا تَلُومُونِی وَ لُومُوا أَنْفُسَکُمْ ما أَنَا بِمُصْرِخِکُمْ وَ ما أَنْتُمْ بِمُصْرِخِیَّ»36.
آرى به همین جهت است که خداوند کید و مکر شیطان را در مقابل ریسمانهاى محکم الهى، ضعیف شمرده است «إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطانِ کانَ ضَعِیفاً»37.
ولى انسان نیز موجودى ضعیف است. «وَ خُلِقَ الْإِنْسانُ ضَعِیفاً»38 و جز با اتکال به قدرت الهى، در انتخاب مسیر خیر و حرکت در آن، راه به جایى نمىبرد.
نکته پایانى این که وسوسهگرى شیطان پس از روىگردانى انسان از نداى فطرت و الهامات رحمانى است و چنین کسانى که با اختیار و انتخاب خود، کفر ورزیدند؛ قابلیت محبت و همراهى با پاکترین انسانهاى روى زمین را از دست دادهاند سزاوار آن هستند که به وسوسههاى شیطانى گرفتار شوند. و این خود نوعى مجازات الهى نسبت به آنان در همین دنیا مىباشد؛ «أَ لَمْ تَرَ أَنَّا أَرْسَلْنَا الشَّیاطِینَ عَلَى الْکافِرِینَ تَؤُزُّهُمْ أَزًّا؛ آیا ندانستى که ما شیطانها را بر کافران گماشتهایم تا آنان را شدیداً تحریک کنند.»39
آیا باید با همه افراد خوش اخلاق باشیم یا این امر استثنایی هم دارد؟ این سوال در زمینه حد و مرز خوش اخلاقی مطرح است. در پاسخ به این سوال نکته مهم و اساسی این است که ببینیم با خوش اخلاقی به چه کسی نیرو می دهیم، چه نیرویی منتقل می کنیم و در چه جهتی؟ اگر با یک فرد بدکردار و یا کافر خوش اخلاق باشیم چه اتفاقی می افتد؟ این انرژی مثبتی که به او منتقل می کنیم چگونه کاربردی در وجود او خواهد داشت؟ آیا او را در جهت انجام خطای بیشتر تشویق می کند. تاییدی برای کردار ناشایسته او محسوب می شود و در حقیقت باعث انحراف بیشتر او می گردد و یا نه، باعث تنبه، بیداری، نجات و هدایت او خواهد بود. معیار انتخاب طرز برخورد با این گروه بسته به کارکرد و تاثیری است که اخلاق خوب می تواند در آنها ایجاد کند.
به طور کلی و به عنوان اصل اولیه، خوش اخلاقى در ارتباطات اجتماعى، خانوادگى و... یک اصل ضرورى و مفید است و در قرآن و روایات به آن دستور داده شده است و حتى المقدور نباید از این اصل اخلاقى عدول کرد. اما گاهى اوقات برخى موقعیتها و شرایطى خاص ایجاب می کند. براى رعایت امر مهمترى از آن دست کشیده می شود از جمله آنجا که براى نهى از منکر یا امر به معروف لازم است کمی جدی تر با متخلف برخورد شود.
به طور مثال گاهی با یک بار اخم کردن، اگر چه نوعی انرژی منفی به او منتقل می کنیم، ولی این باعث می شود که از این به بعد فرد خاطی حواس خود را بیشتر جمع کند و احساس کند کار او ناپسند بوده و آن را تکرار نکند و یا آنجایی که طرف مقابل فردى متکبر است و با روشهاى عادى و متواضعانه رفتارش را تغییر نمی دهد، لازم است (همان طور که در روایات نیز آمده) با چنین افرادى متکبرانه برخورد کرد، بنابراین اصل اولی در برخورد و رفتار با دیگران آن است که با همه خوش اخلاق باشیم مگر در موقعیتی که انتخاب خوشاخلاقى، موجب مفسده و ضررى می شود و به افراد خاطی و گناهکار انرژی بیشتری برای خطا و گناه می دهد، در این صورت مطلوب نیست.
مرز حسن خلق در آیات و روایات:
از جمع بندی آیات و روایات و سیره معصومین ـ علیهم السّلام ـ به دست می آید. که خوش اخلاقی ذاتا و به عنوان اصل اولی خوب و پسندیده است، ولی دارای حد و مرزی است که لازم است رعایت شود. اکنون برای روشن شدن حدود حسن خلق، موضوع را از چند جهت بررسی می کنیم:
الف ـ حسن خلق مؤمنان با یکدیگر:
بدیهی است که خوشرفتاری مؤمنان با یکدیگر، یکی از ارزش های والای اخلاقی به حساب می آید. قرآن کریم، یاران رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ را به این صفت ستوده، می فرماید: محمد ـ صلی الله علیه و آله ـ فرستاده خداست و کسانی که با او هستند در برابر کفار سرسخت و در میان خود مهربانند. محمد رسول الله و الذین معه اشداء على الکفار رحماء بینهم (1) بر اساس این آیه، مسلمانان باید نسبت به عموم امّت، مهربان و دلسوز باشند، با آنان خوشرفتاری نمایند، به کمکشان بشتابند، در غم و شادی مردم سهیم باشند و با چهره ای متبسم، مؤدّب و خوشرویی با آنان رو به رو شوند و از این راه سبب ترویج حسن خلق و پیوند با مردم شوند.
ب ـ با مجرمان و منحرفان:
جرم و انحراف با روح شریعت، سر ناسازگاری دارد و از هر کس که سر بزند زیانبار است و خردمندان موظند از آن جلوگیری کنند و عقل و شرع می گوید؛ خندیدن به روی مجرم، کاری نابخردانه است؛ بنابراین مسلمانان ـ گرچه از خصلت زیبای حسن خلق برخوردارند ـ ولی مجرمان و منحرفان، شایسته چنین موهبتی نیستند و نباید لبخند را تأیید اعمال ناشایست خود بدانند. بلکه در این گونه موارد وظیفه اسلامی، عمل به نخستین مرحله نهی از منکر است که رویگردانی و نشان دادن حالت تنفّر و انزجار از عمل خلاف است و اگر خلافکار با ترشرویی و گرفتگی چهره ما دست از خلاف نکشد، نوبت به امر و نهی زبانی می رسد که البته در این مقام باید مستدّل، محکم، منطقی و در عین حال با خوش خلقی و ادب، خلافکار را نصیحت و موعظه کنیم چنان که قرآن مجید می فرماید: با حکمت و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت کن و با آنها با نیکوترین وجه، مناظره نما.(2)
در چنین مواردی می توان به ذکر آیه یا روایت یا طرح قانون و مقررات یا بیان صلاح و مصلحت فرد و مملکت، همین طور بازگو کردن آثار ناهنجار گناه و خلاف و پیامدهای زیانبار آن، خلافکار را به اشتباهی که مرتکب شده واقف کرد تا آن را ترک گوید و باید دانست که حلاوت گفتار، خوشرویی، استدلال قوی و منطق در سخن و اخلاص و دلسوزی بیش از هر چیز دیگر برطرف مقابل تأثیر می گذارد و سبب اصلاح می شود.
حسن خلق آری، بی تفاوتی نه!
از نظر اسلام، حسن خلق هرگز به این معنا نیست که اگر با منکری رو به رو شدیم، در برابر آن سکوت کرده، لبخند بزنیم، یا در برابر اعمال زشت دیگران واکنش منفی نشان ندهیم. زیرا برخورد منفی و توأم با کمی تندی و خشونت، زمانی مذموم و ناپسند است که پای بی اعتنایی به دین و ارزش های والای آن در میان نباشد و بلکه باعث ایجاد انرژی منفی و دین گریزی شود وگرنه رنجیدن نزدیک ترین افراد به انسان نیز اگر به دلیل حفظ ارزش ها و پایبندی به آن باشد و باعث ایجاد نیرو و حرکت به سمت ارزش ها گردد، نه تنها زشت نیست، بلکه در ردیف مهم ترین وظایف شرعی و از مراتب نهی از منکر است.
به فرموده امام علی ـ علیه السلام ـ : پیامبر خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ به ما دستور داده است که با معصیت کاران با چهره های عبوس روبه رو شویم. امرنا رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ ان نلقی اهل المعاصی بوجوه مکفهره.(3)
پی نوشت ها:
1- فتح، 29.
2- نحل، 125.
3- وسائل الشیعه، ج 11، ص 413.
عمده کردن خواسته های صنفی
دشمنان نظام اسلامی همواره با کمک برخی دست نشانده های خود در داخل کوشیده اند تا مانع از پیشرفت کشور و رفع مشکلات مردم گردند. این روند همچنان نیز ادامه دارد اما با روی کار آمدن دولت اسلامی در سوم تیر 84 این توطئه ها ابعاد و شکل های تازه ای به خود گرفته است.
در همین راستا علی الخصوص طی چند ماه گذشته، سوء استفاده از برخی مشکلات اصناف مختلف به عنوان خط جدید نفاق و حربه ای تازه برای ضربه زدن به ارکان دولت و نظام اسلامی از سوی دشمنان خارجی و هواداران نفاق در داخل در دستور کار قرار گرفت.
اگر به دقت به سخنان مقام معظم رهبری طی نزدیک به ۲سال گذشته بنگریم به وضوح مشخص است که رهبر حکیم انقلاب با تدبیر و روشن بینی خاص خود پرده از توطئه های دشمنان خارجی و منافقین داخلی برداشتند.
ایشان ۱۰ اردیبهشت ماه سال جاری در جمع هزاران نفر از کارگران سراسر کشور فرمودند :
"دشمن، وحدت و انسجام پیکره واحد و نیرومند ملت ایران را هدف گرفته است و تلاش می کند با عمده کردن خواسته های صنفی و ایجاد میدان رقابت ناسالم امتیازگیری در کشور، تمرکز و برنامه ریزی دولت را مختل کند."
چندی پیش سخنگوی دولت، جملاتی با همین مضامین در مورد خطر عمده کردن مطالبات صنفی گفته بود که به یکباره با آتش سنگین هواداران نفاق و نیش قلم های زهرآلود در داخل کشور مواجه شد که نشان از عصبانیت دشمنان قسم خورده انقلاب از شناسایی شدن نقشه شومشان داشت.
همانطور که بعد از سخنان صریح رهبری مبنی بر حمایت خاص از دولت نهم میشد حدس زد، از ابتدای سال ۸۶ منافقین هر روز بیشتر انگشت نما می شوند ...
امسال فاطمیه چه زود رسید
رسول اکرم (ص) فرمودند:در آخرالزمان نگه داشتن ایمان برای یک مومن از نگه داشتن گوی اتشین در دست هم سخت تر است . (نقل به مضمون)
خیلی وقت است که اگر بخواهی باحجاب باشی باید منتظر نگاههای تحقیر آمیز هم باشی
خیلی وقت است که اگر بخواهی از حق دفاع کنی به تو پوز خند می زنند
خیلی وقت است که اگر بخواهی امر به معروف کنی توی سرت می زنند که این حرفها خرافات است
خیلی وقت است که اگر بخواهی نهی از منکر کنی باید تحمل نگاههای عصبی و فحشهایش را هم داشته باشی
خیلی وقت است اگر بخواهی از خدا و خوبی ها بگویی می گویند: چه ریا کاری و بی معنی
خیلی وقت است که اگر بخواهی دینت را حفظ کنی گویی آتشی بر کف دست داری
خیلی وقت است که اشکهای حضرت زهرا سلام الله علیها فراموش شده اند
خیلی وقت است آه امیرالمومنین (ع) دیگر بی معنا شده است
خیلی وقت است کسی را که بخواهد از مظلومترین فرد عالم فرزند یاس کبود بقیع بگوید خرافاتی می نامند
خیلی وقت است که جغدهای شوم شب در کمین یاس های پاک عصمتند
یاسهایی که تنها گناهشان این است که می خواهند پاک بمانند
امسال فاطمیه چه زود رسید ...
آمریکا چگونه جهان را شنود میکند؟ آمریکا حدود دویست هزار مأمور مخفى،شمار زیادى ماهوارههاى جاسوسى و بانکهاى اطلاعاتى عظیمى را در اختیار دارد. این کشور، هم چنین کامپیوترهاى مجهز به نرمافزارهاى تجزیه و تحلیل دارد که هر ساله صدهزار رهگیرى اطلاعاتى از انواع مختلف را مورد بررسى قرار مىدهند.شنود دایم ارتباطات از راه دور در سراسر جهان موبایل، فکس،اى.میل و ارتباطات انفورماتیک و هم چنین دریافت و تحلیل تصاویر ماهوارهاى، در حوزه وظایف سازمان امنیت ملىآمریکا (NSA) است.
|
تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
|
((وظیفه مهم هدایت جامعه است به سوى اللّه ))
امام خمینى ((ره ))
اسـتـاد مـرتـضـى مـطـهـرى در شـامـگـاه 11 اردیـبـهـشـت مـاه سـال 1358 تـوسـط کـوردلان گـروه فـرقـان بـه شـهـادت نـایـل آمـد و بـعـد از عـمـرى مـجاهدت در راه خدا و تلاش خستگى ناپذیر در زمینه هاى فرهنگى و سیاسى مذهبى به دست جاهلترین و جنایتکارترین دشمنان اسلام به ملکوت اعلى پیوست . استاد شـهـیـد در طـول عـمـر خـود رنـج هـاى فـراوانـى تـحـمل کرد و در زمینه تعلیم و تربیت کوشش فراوانى انجام داد و آثار بسیارى نیز در زمینه هاى مختلف علمى ، فلسفى و اجتماعى و... از خود بـه جـاى گـذاشـت او کـه مـعـلم اخـلاق ، فـلسـفـه ، عـرفـان و مـسـائل اقـتـصـادى بـود در تمامى این زمینه ها کارهاى تحقیقاتى و بنیادى شایسته اى انجام داده است به همین مناسبت سالروز شهادت این معلم نمونه و اسوه تقوى به عنوان روز معلم نامگذارى شـده اسـت تـا هـمواره و همه ساله ضمن بزرگداشت خاطره آن رادمرد بزرگ و مجتهد و فیلسوف بـلنـدآوازه از زحـمـات بـى شـائبـه و
ایـثارگرانه طبقه عظیم معلمان که وظیفه سنگین آموزش و پرورش کودکان ، نوجوانان و جوانان این مرز و بوم را برعهده دارند قدردانى گردد
12 اردیبهشت 1361 - مرحله دوم طرح عملیاتی بیت المقدس با حضوررزمندگان دلیرجمهوری اسلامی ایران برضدّ قوای رژیم بعثی آغازشد. ازاولین ساعات این حمله تپه استراتژیک 182درحوالی نوارمرزی فکه ازاشغال عراقی ها آزاد شد. همچنین بیش از700تن ازافراد ارتش بعثی عراق به اسارت نیروهای اسلام درآمدند.
ز. روحانى
ازدواج، یک مکالمه طولانى است که گاهى اوقات با جرّ و بحثهاى بیهوده قطع مىگردد. همان گونه که ارتباط، مهمترین اساس زندگى است، مشاجره هم مخربترین عامل آن است.
زن و شوهر با مشاجره، هم عواطف خود را جریحهدار مىسازند و هم رابطه زناشویىشان را مختل مىسازند. همان گونه که ارتباط، باعث نزدیکى ما انسانها به هم مىشود، دعوا و مشاجره، این ارتباط را خراب کرده، انسانها را از هم دور و دورتر مىسازد. بسیارى از زنان و مردان، از برقرارى یک ارتباط سالم، عاجز هستند و به محض مطرح ساختن مسئله و یا مشکلى با همسر خود، وارد گرداب جرّ و بحثها و سوءتفاهمهاى پىدرپى مىشوند.
هنگامى که دو نفر ارتباط عاطفى با هم ندارند، به هنگام پیش آمدن اختلاف، نمىتوانند از دعوا، اجتناب کنند. زن و شوهرها، هنگام دعوا و مشاجره، خیلى ساده، مسائل را به موارد شخصى و خصوصى، ربط مىدهند.
به جاى مشاجره و بزرگ کردن نکات منفى، باید با یکدیگر گفتوگو کرد. بهتر است خواستههاى خود را صریح و البته با رعایت ادب و احترام، مطرح کرد. بعضى زن و شوهرها، به قدرى با هم مشاجره مىکنند که کم کم محبتشان از بین مىرود.
گاهى اوقات همسران، احساسات صادقانه، اما منفى خود را براى جلوگیرى از مشاجره، انکار مىکنند؛ اما در نتیجه این عمل، عشق را در خود نابود مىکنند. بهتر است بین گفتوگو و سکوت، تعادلى برقرار کرد و در نتیجه، براى ایجاد یک ارتباط سالم، باید به مهارتهاى ویژهاى مجهز باشیم و بىآن که احساسات صادقانه، اما منفى خود را انکار کنیم، از جرّ و بحث اجتناب کنیم.
اگر تفاوتهاى روحى و روانى زن و مرد، نادیده گرفته شوند، ناخواسته، دعوا پیش مىآید. بهترین راه براى جلوگیرى از دعوا، این است که در ایجاد و نیز حفظ رابطهاى صمیمى و صادقانه، تلاش کنیم. هر چه انسان با کسى صمیمىتر باشد، گوش دادن به حرفهاى او - آن هم بدون عکس العمل به احساسات منفى - مشکلتر است.
در دعواى بین زن و شوهرها، معمولاً موضوع مورد اختلاف، باعث دعوا نمىشود؛ بلکه نحوه بیان نظرات است که طرفین را مىرنجاند و به موضعگیرى وادار مىکند. هنگامى که مردى از لحن همسرش این چنین برداشت مىکند که زن، قصد مبارزه با او را دارد، همه تلاش خود را به کار مىبرد تا ثابت کند که خودش درست مىگوید و حق با اوست و بنابراین، به احساسات زن، توجهى نمىکند و هنگامى که مرد به احساسات زن توجه نمىکند، او را با بىمهرى مىرنجاند؛ و حتى حق ناراحت شدن را نیز به او نمىدهد، بدیهى است که زن را از خود رنجانده و او را آزار داده است. در این گونه موارد، زن هم از خود واکنش نشان داده، مرد را ناراحت مىکند. مرد که علت واکنش زن را نمىداند، به جاى تغییر لحن، به تفسیر و توجیه منظور خود مىپردازد و نمىداند که در حال تدارک مقدمات یک مشاجره و دعواى تمام عیار است. او تصور مىکند که این زن است که قصد دعوا دارد؛ در حالى که زن، در واقع، قصد دارد در مقابل لحن تهاجمى شوهر، از خود دفاع کند و توضیحات شوهر را یک توجیه بىمورد دانسته، عصبانیتش بیشتر و بیشتر مىشود.
نکته مهم این است که برخلاف مردها که یا سکوت مىکنند و یا راهحل نشان مىدهند، زنها با گله کردن و شکایت، کار را به دعوا و مشاجره مىکشانند.
زن و شوهرها براى اجتناب از دعوا، باید بدانند که موضوع اختلاف آنها، آن قدر طرف مقابل را نمىرنجاند که لحن آنها مىرنجاند. در یک دعوا، یکى از طرفین باید کوتاه بیاید وگرنه، دعوا دامنه پیدا کرده، هرگز تمام نمىشود.
چند نکته براى جلوگیرى از پدیدار شدن دعوا و جرّ و بحث بین همسران
1. همسران باید دقت داشته باشند که چه وقت یک گفتوگوى سالم به بحث تبدیل مىشود و درست در همان موقع، سکوت کنند.
2. آنها علاوه بر این که باید لحن صحبت کردن خود را درست کنند، باید به لحن طرف مقابل نیز توجه داشته باشند و ببینند نیاز عاطفى او را برآورده مىسازند یا نه.
3. سکوت کردن، به فرد فرصت مىدهد تا خونسردى خود را باز یابد و آرام گیرد؛ پس از هر سکوتى، مىتوان با ملایمت و آرامش بیشترى گفتوگو را ادامه داد؛ پس شخص باید تمرین کند و در بین صحبت، اندکى سکوت کرده، درباره آن چه گفته، صادقانه فکر کند.
گفتوگویى که پایان خوشى دارد، نشانه صمیمیت است. طرفین مىدانند که دیگرى چه مىگوید و از این که مىتوانند آزادانه حرف بزنند و منظور یکدیگر را بفهمند، لذت مىبرند. گفتوگو در این شرایط، آهنگى نرم و ملایم دارد؛ اما در ازدواجهاى ناموفق، لذت گفتوگو در فضایى آلوده به شکایت، گله کردن خشمگینانه و سوءتفاهم، گم مىشود و جاى اشارات دلنشین ابروها و ایماهاى شیرین را نگاههاى خیره و اشارات انتقادى، بهانهگیرىها و تهدیدها پر مىکند.
چه حادثهاى رخ مىدهد؟ چرا صحبتهاى دلنشین، از دست مىروند؟ مسئله این جاست که به مرور، شیوههاى متفاوت صحبت، منافع و چشماندازهاى متضاد و سوءتفاهمها، روى هم انباشته مىشوند و آهنگ دلپذیر صحبت را تغییر مىدهند.
بعضى از مسائل ارتباطى، ناشى از تفاوتهاى طرز تکلم زن و مرد است. اختلافِ زمانى در حاضرجوابى زن و مرد، ممکن است باعث ناراحتى طرف مقابل شود. خانمها از روى عادت و در مقایسه با آقایان، به زمان بیشترى براى پاسخگویى نیاز دارند و در نتیجه، زمانى را براى پیدا کردن جواب صرف مىکنند و این موضوع، کاسه صبر آقایان را لبریز مىکند و یا ممکن است مردى با تأنى و با جملات فاصلهدار، حرف بزند و زنش که حاضرجواب و بىقرار است، مرتب به میان صحبت او پریده، رشته کلام او را قطع کند. در این شرایط، ممکن است مرد، عصبانى شده، زن را مورد انتقاد قرار دهد و او را متهم سازد که تو همیشه حرف مرا قطع مىکنى و هیچ وقت نمىخواهى حرفهاى مرا بشنوى.
بعضىها اصولاً در صحبت کردن، مهارت دارند؛ زیاد حرف مىزنند و صحبت را کش مىدهند. بسیارى از پرحرفها، همسر خود را به بىتوجهى متهم مىسازند؛ مثلاً بارها از زنان شنیدهایم که مىگویند: شوهرم هرگز به حرفهاى من توجه نمىکند و حال آن که شوهر، کم حرف است؛ ولى کلمه به کلمه صحبتهاى زنش را مىتواند تکرار کند. دلیل این گلایه، آن است که شوهر کم حرف است؛ سکوت مىکند و به صحبتهاى زنش گوش مىدهد؛ ولى حالت چهره و نوع برخوردش، به گونهاى است که زنش او را به بىتوجهى به حرفهایش متهم مىکند. این مشکل، ناشى از شیوههاى متفاوت گوش دادن در زن و مرد است. مردها هنگام گوش دادن، سکوت بیشترى دارند و منظورشان موافقت با نظر طرف مقابل است؛ اما زنها در مقایسه با مردها، با تغییر حالت چهره و اشارات مختلف، گوش دادن خود را بیشتر نمایان مىسازند؛ اما مردها هم انتظار دارند رفتار مشابهى از خود نشان دهند.
در نظر بسیارى از افراد، اشارات مستمع بدین معناست که «به صحبتهاى تو گوش مىدهم و از آن لذت مىبرم» و یا این که «به خود تو توجه مىکنم و برایم مهم هستى» و برعکس، فقدان اشارات چهره، معانى منفىاى را تداعى مىکند که «براى تو احترام قائل نیستیم و حرفهایت برایم مهم نیست».
زوجها اغلب از نقش و اهمیت این جنبه مهم ارتباطى، بىاطلاع هستند؛ حال آن که طرز صحبت و گوش دادن، احترام، محبت و توجه را تداعى مىکند و یا بىتوجهى، بىاحترامى و بىمهرى را مىرساند.
زن و شوهر، با وجود شیوههاى ارتباطى متفاوت، مىتوانند براى اجتناب از بروز کدورتهاى احتمالى، با هم به توافق برسند. در این صورت، زن یا شوهرى که با تأنى حرف مىزند، از قطع صحبت از سوى همسرش، ناراحت نمىشود. افرادى که صحبت دیگران را قطع مىکنند، مىتوانند درباره رفتارشان، قضاوت بهترى داشته باشند که آیا بىجهت و بدون عمد و قصد، صحبت را قطع کردهاند یا نه؟
پرحرفها، مىتوانند کمتر صحبت کردن و خلاصهگویى را تمرین کنند و کمحرفها هم مىتوانند مشارکت بیشتر در گفتوگو را یاد بگیرند. مستمع بىتوجه، مىتواند اشاراتى دال بر توجه داشتن به طرف مقابل را نشان دهد و گوینده مىتواند درک کند که سکوت، لزوماً به مفهوم بىتوجهى نیست.
مقررات گفتوگو
شما مىتوانید با به کارگیرى روشهاى زیر، گفتوگوهاى خود را شیرین و لذتبخش سازید.
1. با همسر خود هماهنگ شوید.
2. با علاقه گوش کنید.
3. از قطع صحبت او خوددارى ورزید.
4. سؤالات خود را از طرف مقابل، ماهرانه مطرح کنید.
5. سیاست و نزاکت به خرج دهید.
قانون شماره 1: شرط لازم صحبت ثمربخش، هماهنگى زن و شوهر است؛ به عبارت دیگر، زن و شوهر براى این که بتوانند با یکدیگر، ارتباط سازندهاى برقرار کنند، باید در مسیر صحبت یکدیگر قرار گیرند؛ زیرا در بسیارى از مواقع، زن و شوهر با آن که درباره موضوع واحدى صحبت مىکنند، اما روش صحبت آنها به قدرى متفاوت است که نمىتوانند ارتباطى خوب با هم داشته باشند. ممکن است زن یا شوهر، قصد تسکین ناراحتى همسر خود را داشته باشند؛ ولى برعکس، بر ناراحتى او بیفزایند.
قانون شماره 2: گاهى اوقات، زن شکایت مىکند که شوهرش به حرفهاى او گوش نمىدهد؛ در حالى که شوهر مىتواند تمام حرفهاى او را تکرار کند. این مشکل، از تفاوت و اختلاف جنسى ناشى مىشود؛ به این معنى که زن، هنگام گوش کردن، با ابراز کلماتى مانند راستى، آره، عجب و تکان دادن اجزاى صورت یا دست، توجه خود را به طرف مقابل نشان مىدهد و از همسر خود مىخواهد رفتارى مشابه داشته باشد و در غیر این صورت، از همسرش عصبانى مىشود.
قانون شماره 3: قطع صحبت، براى کسى که این کار را انجام مىدهد، شاید خیلى طبیعى باشد؛ ولى در طرف مقابل، حس نارضایتى و افکار منفى ایجاد مىکند. قطع صحبت هم مانند سایر عادات مربوط به تکلم، ممکن است بخشى از طرز مکالمه اشخاص باشد و برخلاف برداشت کسى که صحبتش قطع شده، ارتباطى با خودمحورى و مخالفت نداشته باشد. در این جا نیز زن و مرد، رفتار متفاوتى از خود نشان مىدهند. مردها بیش از زنها صحبت دیگران را قطع مىکنند و این رفتار آنها، تنها درباره زنها نیست. قطع صحبت از سوى مردان، الزاماً نشانه بىاحترامى آنها به شخص مخاطب نیست.
قانون شماره 4: سؤال مىتواند آغازگر صحبت و ادامه آن و سرانجام اسباب توقف و ناتمام ماندن آن گردد. بعضىها به طور طبیعى، کمحرف هستند؛ در برخورد با این اشخاص، باید زمینه صحبت با آنان را فراهم ساخت. گاهى یک سؤال دقیق و حساب شده، مىتواند به گونهاى اعجابانگیز، آنها را به صحبت کردن تشویق کند؛ اما پرسشى نابهنگام، طعنهآمیز و بىتناسب، مىتواند از ادامه صحبت، جلوگیرى کند.
گاهى اوقات، طرز سؤال و لحن پرسشگر، ممکن است مکالمه را متوقف کند. در بسیارى از مواقع، لحن عتابآمیز سؤالات، مسئلهساز است. «چرا دیشب دیر آمدى؟»، از سؤالاتى است که در ادامه مکالمه، مشکل ایجاد مىکند. به نظر مىرسد که سؤال کردن در یک گفتوگو، امرى طبیعى است؛ اما گاهى ممکن است فردى که مورد سؤال قرار مىگیرد، پرسش را به حساب تردید در صلاحیت، دانش و یا صداقت خود تلقى کند. از سوى دیگر، چون شخص در حال صحبت، معمولاً به صحبت خود و ادامه آن علاقهمند است، سؤال بیش از حد یا بىجا، ممکن است مسئلهساز شود. گاهى نیز سؤالاتى که با چرا شروع مىشوند، تولید اشکال مىکنند؛ به این صورت که این قبیل سؤالات، اغلب، مخاطب را در موضع دفاع قرار مىدهد. استفاده از کلمه چرا، احتمالاً شماتتها و خطابهاى آمرانه و پدرانه را تداعى کند؛ چرا دیر کردى؟ چرا تلویزیون هنوز روشن است؟ این گونه سؤالات، حالت سوءظن و بىاعتمادى را تداعى مىکند(برگرفته از سایت پرسمان)
ریاست از دیدگاه امام |
ریاست در نگاه امام؛ سخت ترین امتحان انسان |
کاربرد بوق در جامعه
1 بوق کوچولو:(یعنی)سلام علیک(نشانه)احوال پرسی با راننده ی اشنا
2بوق:(یعنی)به...خیلی مخلصیم(نشانه)احوال پرسی با راننده ی اشنا
3بوق:(یعنی)کجایی بی وفا؟؟؟(نشانه)احوال پرسی با راننده ی اشنا
569بوق:(یعنی)کجا؟؟؟ویژه ی مسافر کشی
بوق بدون وقفه به مدت نیم ساعت:(یعنی)بدو بیا دیر شد(نشانه)صدا زدن خانم جهت رفت به مهمانی
بوق بدون وقفه معمولی با اهنگ:(یعنی)دید دید...دیدید دید!!!(نشانه)جلو مراکز درمانیهنگام مشاهده ی ماشبن عروس حتی خالی!
نصب بوق قطار روی پیکان:معنی نداره (نشانه)ذوق سر شار راننده
نصب بوق کامیون روی موتور سیکلت:نشانه بزرگواری موتور سوار
نصب ازیر به جای بوق:(یعنی)بی بو...بیبو...ویژه ی رانندگانی که عشق پلیس بازی دارند(نشانه)همکاری مردم با پلیس برای فراری دادن دزدها!!!
تیس تیس:(معنی نداره)نشانه ی کلاس بالا ی راننده.
لیست کل یادداشت های این وبلاگ