یکشنبه 86 اردیبهشت 30 , ساعت 9:33 صبح
7- گناه شخصیتها
گناه آنان که در جامعه، داراى موقعیت خاص هستند، با گناه دیگران یکسان نیست، و چه بسا گناه صغیره آنها، حکم گناه کبیره را داشته باشد، زیرا گناه آنها داراى دو بعد است: بعد فردى و بعد اجتماعى.
گناه شخصیتها و بزرگان از نظر بعد اجتماعى مىتواند زمینهى اغوا و انحراف جامعه و موجب سستى دین مردم شود.
بر همین اساس، حساب خداوند با بزرگان و شخصیت ها، غیر از حساب او با دیگران است.
گناه بزرگان از دیدگاه قرآن
در آیه 44 تا 48 سوره حاقهّ مىخوانیم:
«و لو تَقَوّلَ علینا بعض الاَقاویل. لاَخَذنا منِه بِالَیمین. ثمّ لَقطعنا مِنه الوَتین. فَما مِنکم مِن اَحد حاجِزین.»
«و اگر او (پیامبر) سخن دروغ بر ما مىبست، ما او را با قدرت مىگرفتیم، سپس رگ قلبش (یعنى شاهرگش) را قطع مىکردیم، و احدى از شما نمىتوانست مانع شود و از او حمایت کند.»
در قرآن افراد بدعتگذار و تحریفگر بسیارى مطرح شدهاند اما خدا دربارهى هیچکدام از آنها این گونه سخن نگفت که: «رگ گردنت را مىزنیم» ولى به پیامبر صلى الله علیه وآله به خاطر عصمت و مقام علم و آگاهیش چنین مىفرماید، زیرا او شخص بزرگى است که گناهش نیز بسیار بزرگ است.== بنابراین آنان که داراى شخصیت علمى و دینى هستند و انتسابشان به دستگاه دین بیشتر است، مسئولیت بیشترى دارند.
مَثَل دانشمند غیر متعهّد در قرآن
در قرآن دانشمندان بى عمل به الاغ و سگ، تشبیه شدهاند.
در مورد بلعم باعورا دانشمند گنهکار مىخوانیم:
«فَمَثله کَمَثل الکَلبِ اِن تَحمِل عَلَیه یَلهَث اَو تَترُکه یَلهَث» (59)
«مثال او همانند سگ (هار) است که اگر به او حمله کنى دهانش را باز و زبانش را از دهانش بیرون مىآورد، و اگر او را به حال خود واگذارى، باز همین کار را مىکند. (آنچنان تشنهى دنیا است که همیشه دهانش باز است).»
و در آیهى 5 سورهى جمعه مىخوانیم:
«مَثَل الَّذینَ حُمِّلُوا التّوراةِ ثمّ لم یَحمِلوها کَمَثل الحِمارِ یَحمل اَسفاراً»
«مثال کسانى که به دستورات تورات، تکلیف شدند، ولى حق آن را ادا ننمودند، همانند مثال الاغى است که کتابهایى با خود حمل کند (و از کتابها بهرهاى نبرد جز سنگینى بار آن!).»
در آیهى 30 سورهى احزاب مىخوانیم:
«یا نِساءَ النّبى مَن یَاتِ مِنکُنّ بِفاحِشَة مُبیِّنَة یُضاعَف لَها العَذاب ضِعفَین»
«اى همسران پیامبر هر کدام از شما گناه آشکارى مرتکب شود، عذاب او دو برابر است.»
همسران پیامبر به خاطر اینکه در جامعه داراى موقعیت خاصى بودند گناه آنها کیفر مضاعف داشت.
مراد از «گناه آشکار» آنها، شاید اشاره به اثر اجتماعى آن گناه باشد، که به همین خاطر کیفرِ چند برابر دارند.
بر همین اساس روایت شده شخصى به امام سجاد علیه السلام عرض کرد: «انکم اهلبیت مغفور له»
«شما از خاندانى هستید که مشمول آمرزش خداوند مىباشید.»
آن حضرت با شنیدن این سخن خشمگین شد و در پاسخ فرمود:
«آنگونه که تو مىگویى نیست، ما در مورد نیکوکاران خود، دو پاداش و در مورد گنهکاران خود، دو کیفر قایل هستیم.»
سپس آیه 30 و 31 احزاب را تلاوت فرمودند. (60)
گناه بزرگان از دیدگاه روایات
1- امام صادق علیه السلام در ضمن گفتارى فرمود:
«یغفر للجاهل سبعون ذنباً قبل ان یغفر للعالم ذنب واحد» (61)
«هفتاد گناه از جاهل، بخشیده مىشود قبل از آنکه یک گناه از عالم، بخشیده گردد.»
2- رسول اکرم صلى الله علیه وآله در ضمن گفتارى فرمود:
«اگر عالمان دین و زمامداران، فاسد شدند، مردم نیز فاسد مىشوند.» (62)
و در سخن دیگر فرمود:
«عوام امت من اصلاح نمىشوند مگر با اصلاح خواص امت من!»
شخصى پرسید: خواص امت چه کسانى هستند؟. فرمود:
«خواص امتى اربعة: الملوک و العلماء و العباد و التجار»
خواص امت من چهار دستهاند: 1- زمامداران. 2- دانشمندان. 3- عابدان. 4- تاجران.
شخصى دیگر پرسید: چگونه؟ پیامبر صلى الله علیه وآله فرمود:
«زمامداران چوپانان مردمند، وقتى چوپان گرگ شود، گوسفندان چگونه بچرند؟ و علما طبیبان مردمند، وقتى طبیب بیمار باشد، بیماران را چه کسى درمان کند، بندگانِ عابد خداوند راهنماى مردمند، اگر راهنما گمراه شد، چه کسى راه رونده را هدایت مىکند؟ و تاجران امین مردمند، وقتى که امین خیانت کرد، به چه کسى باید اطمینان نمود؟» (63)
3- نیز رسول اکرم صلى الله علیه وآله فرمود:
در روز قیامت، خداوند با سه کس سخن نگوید، و به آنها توجه نکند و آنها را پاک نسازد و براى آنها عذاب دردناک است:
«شیخ زان و ملک جبّار و مُقِلّ مُختال» (64)
«پیر زناکار، و سلطان جبار و فقیر متکبر.»
4- امام صادق علیه السلام به یکى از اصحاب به نام شقرانى فرمود:
«ان الحسن من کل احد حسنٌ و انّه منک احسن لمکانک منّا، و انّ القبیح من کل احد قبیح و انّه منک اقبح» (65)
«اى شقرانى! نیکى از هر شخص نیکو است، ولى از تو که به ما نسبت دارى نیکوتر است، و زشتى از هر کسى زشت است ولى از تو زشتتر.»
5- امیرمؤمنان على علیه السلام فرمود:
«زَلّةُ العالم تُفسد العَوالِم» (66)
«لغزش عالم، همهى عالمها را تباه مىسازد.»
و نیز فرمود:
«زلّة العالم کانکِسار السّفینَة تُغَرق و تُغرقُ معَها غَیرها» (67)
«لغزش عالم همانند شکسته شدن کشتى در دریا است هم خود غرق مىشود و هم موجب غرق شدن سرنشینانش مىگردد.»
بنابراین گناه مسئولین، چهرهها، علما، نهادها، نویسندگان، بزرگان و سادات بیشتر به حساب مىآید.
گناه آنان که در جامعه، داراى موقعیت خاص هستند، با گناه دیگران یکسان نیست، و چه بسا گناه صغیره آنها، حکم گناه کبیره را داشته باشد، زیرا گناه آنها داراى دو بعد است: بعد فردى و بعد اجتماعى.
گناه شخصیتها و بزرگان از نظر بعد اجتماعى مىتواند زمینهى اغوا و انحراف جامعه و موجب سستى دین مردم شود.
بر همین اساس، حساب خداوند با بزرگان و شخصیت ها، غیر از حساب او با دیگران است.
گناه بزرگان از دیدگاه قرآن
در آیه 44 تا 48 سوره حاقهّ مىخوانیم:
«و لو تَقَوّلَ علینا بعض الاَقاویل. لاَخَذنا منِه بِالَیمین. ثمّ لَقطعنا مِنه الوَتین. فَما مِنکم مِن اَحد حاجِزین.»
«و اگر او (پیامبر) سخن دروغ بر ما مىبست، ما او را با قدرت مىگرفتیم، سپس رگ قلبش (یعنى شاهرگش) را قطع مىکردیم، و احدى از شما نمىتوانست مانع شود و از او حمایت کند.»
در قرآن افراد بدعتگذار و تحریفگر بسیارى مطرح شدهاند اما خدا دربارهى هیچکدام از آنها این گونه سخن نگفت که: «رگ گردنت را مىزنیم» ولى به پیامبر صلى الله علیه وآله به خاطر عصمت و مقام علم و آگاهیش چنین مىفرماید، زیرا او شخص بزرگى است که گناهش نیز بسیار بزرگ است.== بنابراین آنان که داراى شخصیت علمى و دینى هستند و انتسابشان به دستگاه دین بیشتر است، مسئولیت بیشترى دارند.
مَثَل دانشمند غیر متعهّد در قرآن
در قرآن دانشمندان بى عمل به الاغ و سگ، تشبیه شدهاند.
در مورد بلعم باعورا دانشمند گنهکار مىخوانیم:
«فَمَثله کَمَثل الکَلبِ اِن تَحمِل عَلَیه یَلهَث اَو تَترُکه یَلهَث» (59)
«مثال او همانند سگ (هار) است که اگر به او حمله کنى دهانش را باز و زبانش را از دهانش بیرون مىآورد، و اگر او را به حال خود واگذارى، باز همین کار را مىکند. (آنچنان تشنهى دنیا است که همیشه دهانش باز است).»
و در آیهى 5 سورهى جمعه مىخوانیم:
«مَثَل الَّذینَ حُمِّلُوا التّوراةِ ثمّ لم یَحمِلوها کَمَثل الحِمارِ یَحمل اَسفاراً»
«مثال کسانى که به دستورات تورات، تکلیف شدند، ولى حق آن را ادا ننمودند، همانند مثال الاغى است که کتابهایى با خود حمل کند (و از کتابها بهرهاى نبرد جز سنگینى بار آن!).»
در آیهى 30 سورهى احزاب مىخوانیم:
«یا نِساءَ النّبى مَن یَاتِ مِنکُنّ بِفاحِشَة مُبیِّنَة یُضاعَف لَها العَذاب ضِعفَین»
«اى همسران پیامبر هر کدام از شما گناه آشکارى مرتکب شود، عذاب او دو برابر است.»
همسران پیامبر به خاطر اینکه در جامعه داراى موقعیت خاصى بودند گناه آنها کیفر مضاعف داشت.
مراد از «گناه آشکار» آنها، شاید اشاره به اثر اجتماعى آن گناه باشد، که به همین خاطر کیفرِ چند برابر دارند.
بر همین اساس روایت شده شخصى به امام سجاد علیه السلام عرض کرد: «انکم اهلبیت مغفور له»
«شما از خاندانى هستید که مشمول آمرزش خداوند مىباشید.»
آن حضرت با شنیدن این سخن خشمگین شد و در پاسخ فرمود:
«آنگونه که تو مىگویى نیست، ما در مورد نیکوکاران خود، دو پاداش و در مورد گنهکاران خود، دو کیفر قایل هستیم.»
سپس آیه 30 و 31 احزاب را تلاوت فرمودند. (60)
گناه بزرگان از دیدگاه روایات
1- امام صادق علیه السلام در ضمن گفتارى فرمود:
«یغفر للجاهل سبعون ذنباً قبل ان یغفر للعالم ذنب واحد» (61)
«هفتاد گناه از جاهل، بخشیده مىشود قبل از آنکه یک گناه از عالم، بخشیده گردد.»
2- رسول اکرم صلى الله علیه وآله در ضمن گفتارى فرمود:
«اگر عالمان دین و زمامداران، فاسد شدند، مردم نیز فاسد مىشوند.» (62)
و در سخن دیگر فرمود:
«عوام امت من اصلاح نمىشوند مگر با اصلاح خواص امت من!»
شخصى پرسید: خواص امت چه کسانى هستند؟. فرمود:
«خواص امتى اربعة: الملوک و العلماء و العباد و التجار»
خواص امت من چهار دستهاند: 1- زمامداران. 2- دانشمندان. 3- عابدان. 4- تاجران.
شخصى دیگر پرسید: چگونه؟ پیامبر صلى الله علیه وآله فرمود:
«زمامداران چوپانان مردمند، وقتى چوپان گرگ شود، گوسفندان چگونه بچرند؟ و علما طبیبان مردمند، وقتى طبیب بیمار باشد، بیماران را چه کسى درمان کند، بندگانِ عابد خداوند راهنماى مردمند، اگر راهنما گمراه شد، چه کسى راه رونده را هدایت مىکند؟ و تاجران امین مردمند، وقتى که امین خیانت کرد، به چه کسى باید اطمینان نمود؟» (63)
3- نیز رسول اکرم صلى الله علیه وآله فرمود:
در روز قیامت، خداوند با سه کس سخن نگوید، و به آنها توجه نکند و آنها را پاک نسازد و براى آنها عذاب دردناک است:
«شیخ زان و ملک جبّار و مُقِلّ مُختال» (64)
«پیر زناکار، و سلطان جبار و فقیر متکبر.»
4- امام صادق علیه السلام به یکى از اصحاب به نام شقرانى فرمود:
«ان الحسن من کل احد حسنٌ و انّه منک احسن لمکانک منّا، و انّ القبیح من کل احد قبیح و انّه منک اقبح» (65)
«اى شقرانى! نیکى از هر شخص نیکو است، ولى از تو که به ما نسبت دارى نیکوتر است، و زشتى از هر کسى زشت است ولى از تو زشتتر.»
5- امیرمؤمنان على علیه السلام فرمود:
«زَلّةُ العالم تُفسد العَوالِم» (66)
«لغزش عالم، همهى عالمها را تباه مىسازد.»
و نیز فرمود:
«زلّة العالم کانکِسار السّفینَة تُغَرق و تُغرقُ معَها غَیرها» (67)
«لغزش عالم همانند شکسته شدن کشتى در دریا است هم خود غرق مىشود و هم موجب غرق شدن سرنشینانش مىگردد.»
بنابراین گناه مسئولین، چهرهها، علما، نهادها، نویسندگان، بزرگان و سادات بیشتر به حساب مىآید.
نوشته شده توسط ن.ع.انتظاری | نظرات دیگران [ نظر]
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
|
ن.ع.انتظاری روستا زادهم زادگاه من روستای سر سبزوزیبای شلی است.فعلا گرفتار شهرنشینی ولی تا فرصت گیرم بیاد به روستا سر میزنم |